Renowacja Nagrobków Rodziny Jaxów-Gryf Bąkowskich w Kraśnicy
Przy Kościele św. Wojciecha w Kraśnicy (gm. Opoczno) niedawno przeprowadzono prace konserwatorskie nagrobka żeliwnego, stanowiącego świadectwo historii rodziny Jaxa Bąkowskich. Renowację i prace konserwatorskie wykonała mgr Natalia Sadlej.
Nagrobek, będący nie tylko symbolem przeszłych dziejów rodziny, lecz również istotnym elementem dziedzictwa kulturowego Kraśnicy, pełni rolę miejsca spoczynku Antoniego Jaxa-Gryfa Bąkowskiego i Izabeli z Prawdziców-Rudzkich Bąkowskiej. Realizacja prac konserwatorskich była możliwa dzięki staraniom proboszcza Parafii św. Wojciecha w Kraśnicy Dariusza Laseczki oraz Dyrektora Muzeum Regionalnego w Opocznie Adama Grabowskiego.
Inwestycję wsparła dotacja z Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi w ramach konkursu "Łódzkie ratuje zabytki 2023". Dofinansowanie to stanowiło 50% całkowitej wartości projektu, natomiast pozostałą połowę sfinansowała Gmina Opoczno.
Historia rodziny Jaxa Bąkowskich, herbu Gryf, sięga wielu pokoleń. Kraśnica stała się ich siedzibą od 1830 roku, gdy Franciszek Jaxa Bąkowski nabył majątek. Z tej rodziny wywodziło się wielu bohaterów narodowych jak powstaniec styczniowy Henryk Bąkowski czy żołnierz wojny polsko-bolszewickiej Jerzy Adolf Bąkowski. Ich losy splatają się z historią Polski, od zaborów po II wojnę światową.
W okresie II wojny światowej rodzina Bąkowskich aktywnie uczestniczyła w walce, udzielając pomocy partyzantom i wysiedlonym. Anna Maria Bąkowska (wdowa po zmordowanym w Katyniu Jerzym-Adolfie) i jej córka Anna wspierały oddział majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala". Ich dom stał się schronieniem dla wielu ukrywających się osób oraz partyzantów.
Niestety, losy rodziny Bąkowskich po wojnie były trudne. Majątek w Kraśnicy został rozparcelowany, a dwór sprzedany wiosną 2000 r. prywatnej osobie. Starania Ewy Bąkowskiej o odzyskanie majątku zakończyły się niepowodzeniem. Dzisiaj w Kraśnicy pozostał jedynie grobowiec i prochy przodków zasłużonej rodziny Jaxa-Bąkowskich. W 2016 Ewa Bakowska została Honorowym Obywatelem Gminy Opoczno.
Prace konserwatorskie nad nagrobkiem znajdującym się przy Kościele św. Wojciecha w Kraśnicy obejmowały szereg działań. Najpierw przeprowadzono dokładną dokumentację stanu pomnika, a następnie przystąpiono do oczyszczania podstawy i pola grobowego. Mechaniczne i chemiczne metody zostały zastosowane do usunięcia korozji, a odkształcenia elementów żeliwnych zostały skorygowane. Ubytki w pomniku zostały uzupełnione, a całość pokryta warstwą antykorozyjną i estetyczną farbą.
Rekonstrukcja złoceń, liternictwa inskrypcji oraz zabezpieczenie powierzchni woskiem mikrokrystalicznym to kolejne etapy prac, które przywróciły nagrobkowi jego pierwotną świetność. W ramach programu konserwatorskiego przeprowadzono także prace związane z płytą nagrobną Róży Bąkowskiej.
Prace konserwatorskie nad nagrobkiem żeliwnym rodziny Jaxów-Gryf Bąkowskich w Kraśnicy są nie tylko wyrazem szacunku dla zasłużonej rodziny, ale także istotnym krokiem w zachowaniu dziedzictwa kulturowego regionu. Dzięki zaangażowaniu wielu osób i instytucji historia tej wyjątkowej rodziny będzie mogła być przekazywana kolejnym pokoleniom, a nagrobek pozostanie ważnym punktem pamięci historycznej.
źródło: UM Opoczno
